Omurilik Felcinde Yenilikçi Rehabilitasyon!
Omurilik yaralanmaları, kişinin sinir sistemi üzerinden vücuduna sinyal gönderme yetisini zedeler. Bu durum, beyinle vücut arasındaki iletişimi kesintiye uğratarak, hareket ve his kaybına yol açar. Travmaya uğrayan omuriliğin hasar seviyesi, felcin şiddetini ve etkilenen vücut bölgesini belirler. Boyun bölgesindeki (servikal) yaralanmalar, genellikle dört uzuvda da felce yol açan tetraplejiye neden olur. Göğüs veya bel seviyesindeki (torakal ya da lomber) yaralanmalar ise alt vücut felci anlamına gelen parapleji ile sonuçlanabilir. Yani hangi seviyede hasar oluştuğu, hastanın bağımsız yaşama kapasitesini doğrudan etkiler. Örneğin C4 seviyesinde felci olan bir hasta, solunum cihazına ihtiyaç duyabilirken; T12 seviyesinde felci olan biri, gövde kontrolünü koruyup ellerini normal şekilde kullanabilir. L1-L2 düzeyinde yaralanması olanlar ise bacaklarında güç kaybı yaşasa da çoğu zaman üst vücut işlevlerini sürdürebilir.
Omurilik Felci Tedavisi
Tedavi sürecinin amacı, mevcut potansiyelin en üst düzeye çıkarılmasıdır. Bu noktada robotik ve nörolojik rehabilitasyon büyük önem taşır. Acıbadem Taksim Hastanesi bünyesindeki Neuroverse Clinic, bu alanda uzmanlaşmış, yüksek teknolojiyle donatılmış bir merkezdir. Kliniğin öne çıkan yönü, tedaviyi sadece egzersizle sınırlı tutmaması, aynı zamanda nörolojik iyileşmeyi hedefleyen sistemleri entegre etmesidir. Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Mustafa Çorum yönetimindeki klinik ekibi, her hastaya özel planlama yapar. Rehabilitasyon programları, hastanın yaralanma seviyesi, kas gücü, denge becerisi ve nörolojik yanıtları doğrultusunda hazırlanır.
Lokomat Pro adlı robotik yürüme cihazı, felçli bireylerin adım atma becerisini yeniden kazanmaları için kullanılır. Bu cihaz, robotik dış iskeletle bacakları yönlendirirken, hastaya doğal bir yürüyüş hissi kazandırır. Aynı zamanda santral sinir sistemi tekrar yürümeyi öğrenme sürecine girer. C-Mill VR sistemi ise, sanal gerçeklik yardımıyla yürüme, denge ve dikkat becerilerini geliştirir. Bu sistemde görsel ve işitsel uyarılarla beyin uyarılır, böylece refleksler aktive edilir. Tedaviyle hastaların yürüme potansiyeli artabilir; bu, hasarın seviyesi, yaş, motivasyon ve eşlik eden komplikasyonlara göre değişiklik gösterebilir.
“Yeniden yürüyebilir miyim?” sorusu, omurilik felci yaşayan hemen her hastanın ilk sorduğu sorudur. Bu sorunun yanıtı kişiden kişiye değişir. Ancak bilimsel olarak şunu söylemek mümkündür: Felç düzeyi tam olmayan, yani bazı sinir sinyalleri omurilikte aşağıya iletilebilen hastalar, yoğun rehabilitasyonla yürüyüş becerilerini kısmen veya tamamen geri kazanabilir. Lokomat gibi cihazlar, bu kazanımı destekleyerek yürüme paternini doğru şekilde tekrar öğretir. Bazı hastalar bağımsız yürümeye ulaşırken, bazıları yardımcı cihazlarla yürüyebilir hale gelir. Yani yürümek, birçok durumda imkânsız değil; zaman, sabır, teknoloji ve doğru ekiple mümkün olabilen bir hedeftir.
Bu süreçte karşılaşılan zorluklardan biri de spastisitedir. Spastisite, kaslarda istemsiz kasılmalarla kendini gösterir ve hareket kısıtlılığına yol açabilir. Neuroverse Clinic’te spastisiteyi azaltmak için egzersiz ve manuel terapi dışında, gerek görülen vakalarda botulinum toksin enjeksiyonları uygulanır. Bu tedavi, kasların geçici olarak gevşemesini sağlayarak egzersiz verimliliğini artırır.
Hastalar, tedaviye başlarken çoğu zaman oturamıyor, gövde dengesini sağlayamıyor ya da ellerini koordineli kullanamıyor olabilir. Ancak tedaviyle birlikte zamanla yatakta dönme, oturma, ellerle yemek yeme, tekerlekli sandalye kullanımı, denge kurma ve yürüme gibi beceriler yeniden kazanılabilir. Bu kazanımlar, sadece fiziksel değil, aynı zamanda psikolojik bir dönüşüm anlamına gelir. Tedavi sürecinde hastanın ailesi de eğitilerek, ev içi yaşamda destek olmaları sağlanır.
Dr. Mustafa Çorum’un yaklaşımında, yalnızca fiziksel iyileşme değil, hastanın yaşam kalitesinin bütüncül olarak artırılması hedeflenir. Klinik, bireylerin yeniden çalışabilir, sosyal hayata katılabilir ve kendi ihtiyaçlarını karşılayabilir hale gelmeleri için çalışır. Nefes egzersizlerinden denge eğitimine, robotik sistemlerden nörolojik egzersizlere kadar çok sayıda yöntem kombine şekilde uygulanır. Klinik psikologlar eşliğinde verilen motivasyonel destek, iyileşme sürecinde önemli bir fark yaratır.
Bu bağlamda, omurilik felci yaşayan bireyler için yaşamın tekrar yapılandırılması mümkündür. Doğru rehabilitasyon yaklaşımı, multidisipliner bir ekip çalışması ve bireye özel tedavi planları ile hastalar önemli kazanımlar elde edebilir. Acıbadem Taksim Neuroverse Clinic, yüksek teknoloji ve bilimsel temelli yöntemleriyle bu alanda fark yaratan merkezlerden biridir. Dr. Mustafa Çorum öncülüğünde yürütülen çalışmalarda, bireylerin yeniden hareket edebilmesi, kendi yaşamlarını yönetebilmeleri ve özgüvenlerini yeniden kazanmaları hedeflenmektedir. Burada yürütülen her tedavi programı, yalnızca fiziksel iyileşme değil, hastanın hayatına yeniden yön verme çabasının bir parçası olarak görülmektedir.
